Akademik Faaliyet icra eden öğrencileri 4 grup olarak görebiliriz. Bunlar 4 Ontolojik Düzey’e tekâbül eder ve Faaliyet’lerinin Zamansal Nitelik’leri bulundukları Ontolojik Düzey’e, yani Varoluşsal Düzey’e, yani Nefs Mertebesi’ne göre belirlenir. Akademik Faaliyet’in Zamansal Nitelik’lerini, Vahiy, İlham, Metod ve Uygulama başlıklı yazımızın bu 4 esası üzerinden inceleyeceğiz.
1. Ontolojik Düzey olan Uygulama düzeyinde, Kişi edilgendir. Komut alır ve Metod’un belirlediği Örüntü’ye göre hareket eder. “Verilen örnekleri” ve “formülleri” ezbere uygular.
2. Ontolojik Düzey olan Metod düzeyinde, Kişi edilgenliğinin farkına varır ve en azından uyguladığı Örüntü’yü “yeniden çizmesi gerektiğini” anlar. Ve ders materyalini, yazar, kayda geçirir. Burada öğrenci, aslında bir şey anlamadığını, anlamadığı için hatırlayamadığını, fark etmiştir. Akademik Faaliyet, öğrenci için esasen burada başlar. Öncesinde anladığı hiçbir şey yoktu, çünkü inşa ettiği hiçbir şey yoktu. Burada da işin esasını anladığı da, özümsediği de söylenemez. Burada, anlayacağı ve özümseyeceği şeyin bir Harita’sını çıkarır.
Bilinç yükseldikçe dağınıklıktan topluluğa, çokluktan Bir’liğe, yığınsallıktan (sürüleşmeden) Birey’selliğe yöneliriz. Kişi’nin Faaliyet’leri de, yığınsal faaliyetlerden Birey’sel Faaliyet’lere dönüşür; Zaman’ı da buna göre dağılır. O zaman, deriz ki, Faaliyet’lerinin Zamansal ve Mekânsal Nitelik’leri, bulunduğu Ontolojik Düzey’e göre belirlenir.
Metod’u tekrar izleyen, bu izleyiş sırasında, Kalem’i hareket ettiren İlham Kaynağı’na dair bir sezgi geliştirir/geliştirebilir. Bir Metod’un, iki İlham Kaynağı olmaz. Tersi ise mümkündür; bir İlham Kaynağı ile pek çok Metod üretilebilir. İlham alan Nefs, bir İlham Kaynağı’nın esası üzerinden pek çok Örüntü üretebilir. Buna kısmen Akademik Faaliyet Esasları [Analitik Adımlama] başlıklı yazımızda değindik.
3. Ontolojik Düzey’de, Kişi bir kabiliyeti “özümsemiştir”. Fakat, hâlen, Kendisi’ni anlamadığı takdirde, bunun Bütün’deki yerini anlayamaz. (Ve Bütün’deki “yerini” anlamadığı takdirde, Kendisi’ni anlayamaz.)
Kendisi’ni anlamayan, Ne yaptığını da ancak “kısmî biçimde” anlar. Keza Faaliyet’lerinin Gerçek Neden’ini anlayamaz. 4. Ontolojik Düzey’in, 3 Boyut’lu Olan’ları kuşatmasından ötürü; Vahy’e tekâbül eden Bütün’cül Bilgi, tüm Akademik Faaliyet Esasları’nı da kuşatır.
Fakat inanmayan, nereden bilecek?
09.04.2024