Tohum, ancak içine ekildiği Toprak’tan öteye çıkabilirse, filizlenip bir Ağaç’a dönüşebilir. Tohum, Eril Olan’ı da temsil eder; yani Erkek’in büyüyebilmesi için “Anne rahmi”nden çıkması ve uzaklaşması gerekir. “Gömülü” kaldığı müddetçe asla kendisini gerçekleştiremez.
Öte yandan, Toprak’tan Yukarı büyümek, aynı zamanda Aşağı kök salmak anlamına gelir. Bu simetri için de; diyebiliriz ki, Eril Olan, Anne’nin “içinde” gömülü kaldığı müddetçe, (ya da belki “altında” dememiz gerekirdi), Dişi Olan’ı da gerçekte tanıyamaz. Toprak’ına, Anne’ye olan bağımlılığı, onu tanımasını da imkânsızlaştırır. Ondan uzaklaşıp büyüdüğünde ise, gene yetiştiği Toprak’ın niteliklerini taşır. Tabii ki İnsan, Ağaç değildir; fakat bu teşbîhi anlatım ile imlenen odur ki; İnsan, kendisini zincirlerinden kurtarıp “sıyrıldığında” bile, bu ancak Köken’lerini daha iyi tanımasını gerektiren bir simetri oluşturur.
Tragedya kahramanı Oedipus da, Kâhin’e inanmaz ama sonunda kaderin cilvesi ile Baba’sını kazara öldürür ve kendi Anne’si ile evlenir.
Kâhin, gerçekten de “değiştirilemez Kader”i söylemiştir, keza bu hikâye aslında Kozmik bir olguyu anlatır. Gelecek’i inşa etmek istediğimizde, Geçmiş’i beraberimizde getiririz. Oedipus, Kader’ini reddetme gafletini gösterdiği için, onun kurbanı olur. “Uzak diyarlara” gitmek ve Kader’ini aşmak istemiştir; fakat her varlık gibi Varlık’ın ve Zaman’ın yasalarına tâbidir.
Yaşam Ağacı misali bize anlatır ki, Işık’a yöneldiğimizde büyürüz, fakat bu ancak “Yeraltı’ndan gelen”in dönüştürülmesi işidir. Aşk, bizi sadece ötelere taşımaz, fakat gerilerde kalanın da anlamlandırılmasını sağlar.
27.02.2024
