Bu yazıda Kutsal Bilim’in temel İlke’lerini ortaya koymaya çalışacağız. Bunun içinse, Alak Suresinin ilk ayetlerini referans alacağız.
Bilim, Âlem’i seyredip, eşyanın bu seyri ile Bilgi üretme işlerinden bir tanesidir. Kutsal Bilim ise Vahy’e tâbî olan, yani İlâhî Ontolojik İlkeler’e bağlı kalarak gerçekleştirilen Bilim faaliyetidir. Profan (dindışı) Bilim’in ilkesizliğine kıyasla, Kutsal Bilim’in Ontolojik Kökenleri ve var oluş nedenlerini Vahiy belirler. Böylece Kutsal Bilim’in Sınır’ları ve Faaliyet Alanı belirlidir.
1.1) Oku…
Öncelikle, bizim ilk gördüğümüz Ontolojik İlke, Bilgi’nin bir Seyir Faaliyeti ile üretilebilir olduğudur. Ekleyelim ki, burada “üretilmek” ile var olmayan bir şeyin üretimi gibi bir durumu ima etmiyoruz. Hayır, Bilgi vardır. Biz sadece onu keşfederiz. O zaman neden “üretim” kavramını kullandık? Çünkü; Bilgi vardır, fakat Benliğimizde mevcut değildir. Biz, var olan Bilgi’yi okuyarak yani Seyir Faaliyeti ile Zihn’imizde yeniden üretiriz. Ayrıca diyebiliriz ki, bu Bilgi Zihn’imizde “yeniden yaratılır”.
1.2) …Yaratan Rabbinin adı ile
İkinci olarak gördüğümüz, her baktığımız yerde hâkim olan bir Düzen olduğudur. Bu Allah’ın bu İlâhî Düzen’e rehberlik edişine, onu düzenleyişine; İslamiyet’te Rububiyyet, Hıristiyan Metafiziği’nde ise Göklerin Hâkimiyeti denir. Tao-culuk’ta ise, Tao “yol” anlamına gelir ve Tao, “on bin şeyin yol göstericisi/rehberi”dir. Bu kavramların hepsi, İlâhî İlke’lerin her varlık üzerindeki Mutlak hâkimiyetini belirtir.
Vahiy, bize okumamızı emreder, ki Kutsal Bilim için bu Seyir ile Bilgi üretimidir. Yaratan Rabbinin adı ile yani Yaratıcı’nın Rububiyyet’ini idrâk için, O’nun İlâhî Düzen’inin farkındalığını hatırda tutarak, anarak, zikrederek okumamızı emreder.
Kutsal Bilim’in Seyir Faaliyeti, yani okuması, bir nedenden yoksun değildir. Kendi Bir-Tek Varlık’ından varlıkları yaratan Yaratıcı’nın, bu Yaratım Faaliyeti’ni keşif, idrâk, fehim ve temyiz etmek, yani bu İlâhî Düzen’i anlamak ve anlamlandırmak gayesini taşır.
2) İnsanı alakadan yarattı
Bir sonraki gördüğümüz, cümle varlıkların birbirleri ile alakalı olduğudur. İnsan ise tam da bu alakanın merkezindedir ve bu alaka ile yaratılmıştır. İnsan, Yaratıcı’sının alakası, yani ilgi ve sevgisi ile yaratılmıştır. Alaka, esasen “Zaman’ını vermek, adamak, hediye etmek” anlamını taşır.
Bu şekilde anlıyoruz ki, eğer İnsan alakadan yaratıldıysa, İnsan’ın Bilinç’i de alaka ile yaratılır. Yani İnsan’a Âlem ve Kendisi hakkında Bilinç kazandıran bunlara gösterdiği alaka, duyduğu muhabbet ve bu şekilde onu tanımak için “Zaman’ını vermesi”dir.
3) Oku ve Rabbin kerem sahibidir
Rabb, “rehber, mürebbi, yol gösterici” anlamlarını taşır ve bahsettiğimiz gibi Yaratıcı’nın bir vasfıdır. O, yaratmakla birlikte yarattıklarına yol gösterir ve onlara rehberlik eder. İşte İnsan’a da bu Rububiyyet vasfı ile ikramda, lütufta bulunur.
4) O ki, kalemle öğretti
Kalem, Seyir ettiğini İz’leyen, yani Seyir’in yolunu tekrar ederek mânâyı akıtan Araç’ın adıdır. Bu şekilde Rabb, ikramı ile lütufta bulunur ve İz’lerini İnsan’a nakşeder. Böylece Seyir’in İnsan’ın derûnunda bıraktığı İz, Bilgi’yi meydana getirir. Rabb, bu şekilde kalem ile öğretir.
5) İnsana bilmediğini öğretti
İnsan “bilmeyen”dir. Rabb, İnsan’ın bilmediğini ona öğreterek, deyim yerinde ise belirsiz ve bilinmez olanı belirterek ve bildirerek rehberlik eder. Buradan ayrıca anlıyoruz ki, İnsan “bilmediğinin” farkına varmalıdır. Ancak bu takdirde öğrenebilir. Her şey bildiğini iddia eden bir kimse, bu Ontolojik ilke gereği, hiçbir şey öğrenemez.
Vahyin Mahiyeti Hakkında
Şimdi, burada bilgi edine metodumuz (Vahyin tefsir edilişi) ile ilgili önemli bir ekleme/açıklama yapalım.
Vahiy, etrafında pek çok yeşilliğin bittiği, rahmetinden rızıklandığı bir pınar gibidir. Sâfî bir Akış’tır. Biz bu pınarın suyu ile, Kutsal Bilim’in yeşilliğini nasıl suladığını göstermeye çalıştık. Bununla birlikte Vahy’in Bütüncül Bilgi’si, daha pek çok başka “yeşilliğe” rahmet olur, olmaktadır.
Bu yazı, çeşitlendirip detaylandırmayı umduğumuz bir çalışmanın girişi niteliğindedir.
03.11.2023
