Hakikat, Tek-Bir’dir; Mutlak’tır ve beşerin heva ve heveslerine göre değişmez. O zaman Hakikat’e yol alan mutlaka ona yakınlık kazanacaktır, eğer yolunda bir engele takılmaz ise.
Diyalog, Platon tarafından anlaşıldığı şekliyle, birlikte Hakikat’e yönelerek yol almak olarak anlaşılabilir. İdeal bir diyalog, aslında, birbirimize ayna olmak ve kendi İç’imize yol almaktır. O zaman, neden anlaşamayız?
“Anlaşmak”, tabirini kullandığımızda, aslında belirli bir “haklılık” fikrini varsayarız. (Diyalog söz konusu olduğunda) “Haklı olan bir fikir” olduğu düşünülür, ve “anlaşmak” tabiri genelde bu belirli fikrin iki taraf tarafından da “onaylanması” olarak anlaşılır.
“Anlaşmak” tabirinin bu şekilde anlaşılması, temelde “fikir”in Benlik tarafında “sahiplenilen bir şey olduğu” şeklindeki varsayıma dayanır. Bu şekilde, bu varsayım üzerinden temellendirilen bir “dünya anlayışı”nda, Kişi “fikir”i sahiplendiği 3 boyutlu bir nesne gibi algılar. Bu idrak biçimi, “fikir”in tasvir edilmesine olanak verse de, onun meydana geldiği İç’sel Kaynak’a (onun Hakikat’ine) bağlanmaz. Yaratıcı Kaynak’ı ile bağ kurulmadığı zaman, bu “fikir”in Zaman’ın Seyr’i ile nasıl zuhura geldiği de anlaşılamaz.
“Zaman’ın Seyr’i ile zuhura gelen”, Hikâye’dir. O zaman deriz ki Diyalog kurmak, “birbirinin Hikâye’sini dinlemek” anlamına gelir. “Fikir”leri dayatmadan, fakat bunların oluşa geliş esaslarını inceleyerek (ve önceleyerek).
Hayat Hikâyesi’ndeki esasları anlamak, yani ötekinin hikâyesindeki esasları anlamak, ancak bunların kendi Hikâye’mizdeki uygun karşılıklarını bulmamız ile mümkündür. Bir Kişi’nin Hayat Hikâyesi’ndeki, onun yaşamını yönlendiren yaradılış esaslarının okunması için, Empati ifadesini de kullanırız.
Tabii ki, bunun (bir başka Kişi ile Empati kurabilmek) için öncelikle bu yaradılış esaslarının İç’sel anlayışı gerekir. Demek ki Diyalog, gerçekten de çift taraflıdır: Hem önümüzdeki ötekini, hem de kendi İç’sel hakikatimizi anlamaya çalışırız.
Bu Yazı’da, Diyalektik Problemi ‘nde Ontoloji ve Nefs Mertebeleri cihetinden ele aldığımız konuyu, Felsefe ve Psikoloji cihetinden açmaya çalıştık.
03.11.2024
