İnfinetizimal Hesap, Gottfried Leibniz tarafından formüle edilen, Türev ve İntegral gibi [sınırı] belirsiz yaklaşımları konu alan Matematik metodudur.
Bunu üniversitede, mühendislik bölümlerinde Kalkülüs 1 ve 2 derslerinde görüyoruz.
Her Matematiksel kavramın Felsefi temelleri vardır. Daha ötesinde, bu Felsefi kavramlar da Metafizik İlke’lere dayanırlar. Kalkülüs 2 dersinde, Limit kavramının “resmi” notasyonunu hiç anlayamamıştım. Zira derste hocalar bu kavram üzerine çok durmazlar. Muhtemelen kendileri de ilgilenmedikleri içindir. Fakat tüm Türev ve İntegral hesapları esasen bu Limit kavramının üzerine inşa olur. Bununla birlikte, sınavlarda da “pratik uygulamalar” sorulur. Öğrencilerin çoğu bunların “çözülüş biçimlerini ezberler” ve sınavda kağıda geçirir. Sonra da unutur. Şu ana kadar Kalkülüs 2 dersinde işlenen konuları unutmayan öğrenci görmedim. Unuturuz, keza Felsefi ve Metafizik kökenlerden kopukluk demek, Gerçeklik’ten kopukluk demektir. Öğrenciler Matematik kavramların, hangi Gerçek unsurlara karşılık geldiğini bilmedikleri zaman, doğal olarak bunlar zihnimizde ancak “bir çeşit hayal ürünü” niteliği taşır. Hayaller ise zamanla silinir.
Konu ile ilgilenenler için, spesifik bir örnek verecek olursam: Sahile vuran “dalga”ları, belli bir Limit’e yakınsayan İnfinitezimal diziler olarak düşündüğümde; Limit Testi’nin neden yakınsak diziler için Sıfır olması gerektiğini, “kendi gözlerimle” görmüş oluyorum. Böylece artık bu bilgi “hatırlanabilir” bir nitelik kazanıyor. Ve artık bunu ne zaman hatırlamak istesem, sahile vuran dalgaları düşünebilirim. Tabii Gerçek’i bu şekilde referans edindiğimizde, Üniversite müfredatının eksiklerini de gene “kendi gözlerimiz” ile görmüş oluyoruz. Ki bu da zaten kitabın konusunu oluşturuyor.
Rene Gueon’un bahsettiği gibi, “modern” bilim anlayışı, Matematik’i kökenlerinden kopararak onu “din-dışı” (profan) bir şekle sokar. Böylece Matematik sadece yüzeysel ve maddi bir takım faydalara hizmet eden bir “araca” dönüşür. Halbuki Limit kavramını formüle eden Leibniz, oldukça dindar ve ezoterik konularla ilgili bir adamdı.
Sonuçta bu kitap, 3 senedir kafamı kurcalayan, Kalkülüs hakkındaki tüm sorularımın cevabı niteliğinde oldu. Aslında öncesinde yazarın belli konuları açıkladığı diğer kitaplarını okumak lazım. Sıralamayı doğru yapmayınca, belki de olması gerekenden biraz daha fazla zaman aldı bitirmem. Biraz ağır bir kitap, fakat vakit ayırmaya kesinlikle değer. “Elbet her zorluğun ardından bir kolaylık elbet vardır.”
11.09.2023
