Bu sefer kişisel bir düşüncemi de paylaşmak istiyorum: Ne okuduğumuz kadar ne okumadığımız da önemli. Örnek olarak İngilizce’de “You’re what you eat.” diye bir söz var. Yani, ne yersen O’sun sen.
Aynısı bence kitaplar için de geçerli. Ne okursanız, okuduğunuz sizi o şekillendiriyor ve ucundan köşesinden bile size bilgelik katmayan kitap, değersiz kitaptır. Tabii bilgelik de çok çeşitli şekillerde açığa çıkabiliyor, yani bilgelikten kastım sadece “akademik” ya da “felsefi” metinler değil. Bilgeliğin ne olduğu da apayrı bir konu tabii.
Kitaplarda Bilgelik Biçimleri
Bilgeliği kitaplarda inceleyecek olursak, Montaigne’in Denemeleri postunda da paylaştığım gibi bence, bir kitap
- Güzellik/güzel şeyler içerecek ki hayal gücümüz canlansın, ruhumuzu beslesin;
- Akıl ve mantık yoluyla bizi bilgilendirecek, bilgeliğimize bilgelik katacak ve bize beyin jimnastiği yaptıracak;
- İbretlik, olumsuz durumlar ve felaketler içerecek ki, bunların varlığından haberdar olalım, kaçınalım ki bunlar başımıza gelmesin.
İbretlik Metinler ve Dr. Jekyll’in Hikayesi
Şunu da eklemek gerekir ki, 3. klasmanda olan metinler tehlikelidir, insanın bu durumları özümsememesi, aksine bunları düşman benimseyip savaşması gerekir. Zaten bu kitapların genel teması “Kötülük”tür. Öteki türlü insanın ruh sağlığını bozar ve çürütür çünkü. Zihninin içini çöp ile dolduran ise, sonunda çürük ve hastalıklarla dolu bir hale gelir.
Henry Jekyll ve Mr. Hyde hikayesi de işte 3. sınıfa dahil. İçindeki karanlık duygulara kendi rızasıyla teslim olan bir adamın hikayesini anlatıyor.
Jekyll içindeki kötü ve agresif tarafından kurtulmak için benliğini ikiye bölerek geceleri kötü yanının açığa çıkmasını sağlayan bir iksir hazırlıyor. Gerisi de hikaye…
Yıllarca birikmiş bıkkınlık ve bastırılmış duyguların, toplum baskısının nasıl insanı uçuruma sürüklediğinin hikayesi bu.
Bence bu ufak kitapta çıkarılacak çok büyük dersler var.
Temkinli ve dikkatli okunması gereken bir kitap. Çünkü kişinin acıları doğruları değiştirmez, bunu akılda tutmak lazım hep (kitabı okursanız bunu neden söylediğimi daha iyi anlayabilirsiniz).